De minister van Justitie en Veiligheid heeft op 18 maart 2025 een voorstel bekendgemaakt voor een Verzamelwet Justitie en Veiligheid en Asiel en Migratie. Met die wet wordt onder meer het griffierecht in Whoa-zaken verlaagd. Hiermee moet de Whoa-procedure toegankelijker worden.
De Wet homologatie onderhands akkoord (Whoa) stelt met een procedure bedrijven in staat een akkoord aan te bieden aan schuldeisers en aandeelhouders. Na goedkeuring door de rechter is dit akkoord bindend (homologatie). Het wetsvoorstel voor de Verzamelwet bevat een aantal maatregelen om de Whoa toegankelijker te maken voor bedrijven die financieel in zwaar weer verkeren en met een herstructurering een faillissement kunnen afwenden.
Ongewenste drempel
Eerder is in een evaluatie van de Whoa van december 2023 in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Datacentrum (WODC) al geadviseerd de griffierechten spoedig te verlagen of zelfs deels af te schaffen. Het hoge griffierecht wordt gezien als een ongewenste drempel voor toegang tot de Whoa-procedure. De Verzamelwet vormt hierop een antwoord. Een verzamelwet is bedoeld om wetgeving binnen een specifiek domein (zoals hier justitie en veiligheid en asiel en migratie) te onderhouden en optimaliseren. Naast de wijziging van het griffierecht in Whoa-zaken bevat het wetsvoorstel dan ook veel meer aanpassingen.
Lager griffierecht
In het wetsvoorstel wordt het griffierecht voor een verzoek tot homologatie van een Whoa-akkoord verlaagd naar de laagste categorie. Ook het griffierecht voor een verzoek tot afwijzing van homologatie, door bijvoorbeeld een schuldeiser of aandeelhouder, gaat omlaag naar dezelfde lage categorie. Het griffierecht zal volgens het voorstel voor beide situaties € 714 (volgens de tarieven van 2025) bedragen voor niet-natuurlijk personen, terwijl dit nu nog varieert tussen de € 3.000 en € 10.000.
Meerdere verzoeken
Verder zou inwerkingtreding van de Verzamelwet betekenen dat in een Whoa-procedure slechts eenmaal griffierecht hoeft te worden betaald. Als bijvoorbeeld eerst wordt gevraagd om een afkoelingsperiode (een periode om een akkoord tot stand te brengen zonder dat schuldeisers individueel maatregelen kunnen nemen) en later een verzoek tot homologatie wordt gedaan, is voor beide procedures slechts eenmaal griffierecht verschuldigd.
Toegankelijker en efficiënter
Met de aanpassingen wordt beoogd de Whoa-procedure toegankelijker en efficiënter te maken. Dit moet bijdragen aan een versterking van het herstructureringsinstrumentarium voor bedrijven. Het wetsvoorstel ligt nu bij de Tweede Kamer. Het is nog niet bekend wanneer de behandeling ervan plaatsvindt.