Die vraag beantwoordt de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (“Afdeling”) voor een parkeergarage in een uitspraak van 8 juni 2022. Het ging om een specifiek bestemmingsplan voor een nieuwe parkeergarage bij luchthaven Eindhoven. Deze luchthaven is voorzien op een afstand van 5,6 tot 12 kilometer van drie Natura 2000-gebieden. Vaststaat dat de stikstofgevoelige natuur in deze Natura 2000-gebieden overbelast is. Deze zaak gaat dus over gebiedsbescherming.
Wat is de referentiesituatie?
De eerste vraag is of het stikstofonderzoek rekening moest houden met de stikstofdepositie als gevolg van de bestaande vliegbewegingen. Voor deze vliegbewegingen is (nog) geen natuurvergunning verleend. Hierdoor is er sprake van een overtreding van de Wet natuurbescherming. Voor het bestemmingsplan voor de parkeergarage maakt dat echter niet uit, zegt de Afdeling. De vliegbewegingen behoren tot de referentiesituatie en deze situatie behoeft geen onderzoek. De referentiesituatie is de feitelijk, planologisch legale situatie voorafgaand aan de vaststelling van het plan. Het ontbreken van een natuurvergunning is daarbij niet van belang. De vliegbewegingen zijn namelijk feitelijk al gerealiseerd en planologisch legaal, omdat ze passen binnen het bestaande bestemmingsplan voor de luchthaven Eindhoven. Dat is voldoende. Dit betekent dat de stikstofdepositie door bestaande vliegbewegingen geen invloed heeft op het bestemmingsplan voor de parkeergarage. Het stikstofonderzoek is dus terecht gegaan over de stikstofdepositie als gevolg van de parkeergarage. Bij projecten en bij soortenbescherming kan dit echter anders zijn.
De gevolgen voor Natura 2000-gebieden van de feitelijk, planologisch legale situatie voorafgaand aan de vaststelling van een bestemmingsplan (referentiesituatie) behoeven geen onderzoek bij de vaststelling van een bestemmingsplan.
Deugt de berekening van de stikstofdepositie?
De Afdeling beantwoordt deze vraag in eerste instantie ontkennend. In het stikstofonderzoek is de verspreiding en depositie van stikstof namelijk berekend met de applicatie AERIUS Calculator versie 2019. In deze rekenmethode werd de stikstofdepositie van verkeer berekend tot een maximale afstand van 5 kilometer (“5 km-afkap”). De Afdeling heeft eerder geoordeeld dat de 5 km-afkap niet zomaar kan worden gehanteerd. De Raad van de gemeente Eindhoven (“Raad”) heeft dit tijdens de beroepsprocedure erkend en nadere rapporten ingediend. Daarin is wel rekening gehouden met verkeer op een afstand van meer dan 5 kilometer. De Afdeling vindt dat het gebrek in het onderzoek hiermee is gerepareerd. Daarbij mocht de Raad het stikstofonderzoek laten eindigen op het punt waar het verkeer volledig is opgenomen in het heersende verkeersbeeld. Dat is als het verkeer de A2 heeft bereikt. Het plan maakt immers geen project met netwerkeffecten mogelijk. De parkeergarage is geen project van zeer grote omvang en hiervoor zijn geen aanpassingen in de infrastructuur vereist. Weliswaar zal de parkeergarage worden ontsloten via een nieuwe weg, maar die weg maakt deel uit van een project om de wegenstructuur in Eindhoven-Noordwest aan te passen dat losstaat van het plan. Uiteindelijk verklaart de Afdeling het beroep gegrond, omdat in eerste instantie de 5 km-afkap is gehanteerd, maar het bestemmingsplan houdt rechtskracht, aangezien dit gebrek tijdig is hersteld.
Klik hier voor de uitspraak van de Afdeling van 8 juni 2022, ECLI:NL:RVS:2022:1629.