Een tiny house op wielen, of ‘pipowagen’, is aan te merken als een bouwwerk. Het heeft een plaatsgebonden karakter, omdat het is neergezet met als doel voor langere tijd op dezelfde plaats te staan. Een omgevingsvergunning is vereist.
Een vrouw woont in een tiny house of ‘pipowagen’ op een gemeenteperceel. Het huisje staat op wielen en is verplaatsbaar. Wanneer het college van burgemeester en wethouders van deze gemeente de vrouw vraagt de pipowagen weg te halen en dat ook zo te laten, op straffe van een dwangsom van € 15.000, gaat de vrouw in bezwaar. De rechtbank Limburg heeft dit bezwaar als rechtstreeks beroep in behandeling genomen.
Geen vergunning
De rechtbank oordeelt dat het college de pipowagen terecht als bouwwerk heeft aangemerkt. Voor het plaatsen en in stand houden ervan is geen omgevingsvergunning verleend en dus mocht het college tot handhaving overgaan. Volgens de rechtbank is er ook geen sprake van omstandigheden die maken dat er van handhavend optreden had moeten worden afgezien. Zo was er geen concreet zicht op legalisatie. Wel heeft het college de hoogte van de dwangsom en het invorderingsbesluit onvoldoende gemotiveerd. De rechtbank stelt de dwangsom daarom zelf vast op € 10.000.
Bouwwerk
De vrouw laat het er niet bij zitten en de zaak belandt in hoger beroep bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Heeft de rechtbank terecht geoordeeld dat de pipowagen een bouwwerk is? Het begrip ‘bouwwerk’ is niet in de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) omschreven. Zoals de Afdeling eerder heeft overwogen in een uitspraak van 19 oktober 2022 kan voor de uitleg van het begrip bouwwerk ook bij toepassing van de Wabo aansluiting worden gezocht bij de modelbouwverordening, die een bruikbare omschrijving van het begrip ‘bouwwerk’ geeft: ‘Elke constructie van enige omvang van hout, steen, metaal of ander materiaal, die op de plaats van bestemming hetzij direct of indirect met de grond verbonden is, hetzij direct of indirect steun vindt in of op de grond, bedoeld om ter plaatse te functioneren’.
Plaatsgebonden karakter
Volgens de Afdeling heeft de rechtbank onder verwijzing naar eerdere rechtspraak, waarin is geoordeeld dat mobiele objecten onder omstandigheden ook als bouwwerk moeten worden aangemerkt, terecht geoordeeld dat het tiny house van de vrouw als een bouwwerk is aan te merken. Het heeft een plaatsgebonden karakter, nu het is neergezet om voor langere tijd op dezelfde plaats te staan en te functioneren. Dat de vrouw er wielen onder heeft geplaatst, doet hier niet aan af.
Geen aanvraag
De rechtbank heeft ook terecht geoordeeld dat geen sprake is van concreet zicht op legalisatie. Uit het bestemmingsplan blijkt dat het perceel de bestemming ‘groen’ heeft. Gebouwen zijn er niet toegestaan. Voor concreet zicht op legalisatie van met het bestemmingsplan strijdig gebruik is het niet voldoende dat het college bereid is mee te werken aan het verlenen van een vergunning voor dat gebruik. Er moet ten minste een begin zijn gemaakt met de voor verlening van die vergunning vereiste procedure, wat niet kan zonder een aanvraag. Die aanvraag was op het moment dat het besluit is genomen niet ingediend.
Het betoog van de vrouw slaagt dan ook niet. Zij moet haar pipowagen van het perceel weghalen.
