Opzegging zorgovereenkomst – een stappenplan. Stap 4: Zijn de zorgvuldigheidseisen in acht genomen (deel II)?

Overeenkomsten kunnen worden opgezegd als dit is afgesproken. Dit geldt ook voor zorgovereenkomsten. Aan de opzegging van zorgovereenkomsten kunnen zware eisen worden gesteld. De gedachte hierachter is dat de zorgvrager afhankelijk is van de zorghulpverlener en het onwenselijk is als de zorgvrager plotseling zonder zorg komt te zitten.

In een reeks van artikelen leg ik uit welke eisen worden gesteld aan de opzegging van overeenkomsten waarbij zorg wordt verleend. 

In mijn vorige artikel besprak ik twee zorgvuldigheidseisen die in acht moeten worden genomen bij de opzegging. Dit waren de plicht om te waarschuwen en om te onderzoeken of herstel van de zorgrelatie mogelijk is.

In dit artikel ga ik in op de zorgvuldigheidseisen die gelden bij iedere opzegging. 

Ten eerste geldt de verplichting van de zorgaanbieder om de zorgvrager mondeling en schriftelijk tijdig te informeren over het opzeggingsbesluit (I). Daarnaast moet bij de opzegging een redelijke termijn in acht worden genomen (II). Vanwege het uitgangspunt dat een zorgvrager niet zonder noodzakelijke zorg mag komen te zitten, moet de zorgaanbieder behulpzaam zijn bij zowel het vinden van andere zorg als het overdragen van de zorg (III). Gedurende de opzeggingstermijn of tot het moment dat er een alternatieve zorgaanbieder is gevonden, moet de zorgaanbieder noodzakelijke zorg blijven verlenen (IV).

1. Informatieplicht opzegging

Als het besluit tot opzegging van de zorgovereenkomst is genomen, moet dit besluit tijdig mondeling worden meegedeeld aan de zorgvrager en schriftelijk worden bevestigd. Een rauwelijkse opzegging zonder overleg met de zorgvrager is snel onzorgvuldig. In uitzonderlijke gevallen, zoals bij ernstig geweld, kan er direct worden opgezegd. Een schriftelijke bevestiging van de opzegging verdient echter altijd de voorkeur, zodat er geen misverstand kan bestaan over de opzegging en de gevolgen. 

2. Redelijke termijn

Er moet een redelijke termijn zitten tussen de opzegging en het moment dat de zorg eindigt. Direct ontslag is slechts bij zeer dringende redenen geoorloofd. Welke termijn redelijk is, hangt af van de omstandigheden van het geval.[1]

De KNMG heeft de volgende gezichtspunten voorgesteld voor het bepalen van een redelijke termijn.[2]

• De ernst van de medische situatie. 
  Naarmate een zorgvrager in grote mate afhankelijk is van de geleverde zorg ligt een langere opzegtermijn voor de hand. 
• De aard en duur van behandelingsovereenkomst..[3]     
  Een langere zorgrelatie vereist een langere opzegtermijn, anders dan bijvoorbeeld een eenmalige kortdurende behandeling.
• De aard van de zorginstelling waarin de zorgvrager verblijft en de duur van het verblijf. 
  Zorgvrager en die naast zorg ook in een zorginstelling verblijven en niet zonder verblijf kunnen functioneren, moet een langere opzegtermijn in acht worden genomen.
• De termijn die nodig is om een passend alternatief te vinden of beschikbaar is.[4]
  Zodra een zorgalternatief niet op korte termijn voorhanden is, zal de zorginstelling een langere opzegtermijn in acht moeten nemen. 

3. De zorginstelling heeft een inspanningsplicht bij het zoeken naar passende alternatieve zorg

 
Het gaat hier om een actieve inspanningsverplichting om vervangende zorg te krijgen.[5] De zorgaanbieder moet hier zo goed mogelijk in assisteren, tenzij de zorgvrager zelf alle contact afhoudt of niet wil meewerken. [6]

4. De zorginstelling moet de voortzetting van de zorg door een alternatieve zorginstelling zo goed mogelijk laten verlopen door medewerking te verlenen

 
Hierbij moet worden gedacht aan het regelen van vervoer naar de nieuwe zorgaanbieder of verschaffen van inlichtingen aan de nieuwe zorgaanbieder. [7]