Een arbeidsovereenkomst kan worden beëindigd met een schriftelijke vaststellingsovereenkomst. Maar wat is ‘schriftelijk’? Ook een vaststellingsovereenkomst per e-mail kan rechtsgeldig zijn.
Dit kwam aan de orde bij het ontslag van een vrouw die als verzorgende bij een ouderenzorgorganisatie werkt. Zij wordt enkele keren gewaarschuwd: ze is intimiderend en fysiek hardhandig tegen bewoners en bazig en onvriendelijk tegen collega’s. Dat leidt twee keer tot een schorsing, een coachings- en mediationtraject en – als ‘laatste kans’ – overplaatsing naar een andere locatie. Haar gedrag verandert niet echt, de werkgever doet een voorstel tot beëindiging van de arbeidsovereenkomst. Omdat dit niet in de minne tot stand komt, vraagt de werkgever de kantonrechter (rechtbank Zeeland-West-Brabant) de arbeidsovereenkomst te ontbinden.
Geen handtekening
De vrouw stelt dat zonder haar handtekening geen vaststellingsovereenkomst tot stand is gekomen: er is niet voldaan aan het wettelijke schriftelijkheidsvereiste. Zij wil doorbetaling van haar salaris. Wordt de arbeidsovereenkomst toch beëindigd, dan wil zij een transitievergoeding van € 44.000 en een billijke vergoeding van € 100.000. Ze zal niet snel werk vinden met een vergelijkbare beloning, de opbouw van pensioenrechten stopt, ze wordt gekort op een eventueel te verkrijgen ww-uitkering en ze lijdt fiscale schade nu haar spaarverlof dat zij heeft opgebouwd om eerder te kunnen stoppen met werken in één keer wordt uitbetaald.
Vaststellingsovereenkomst
De kantonrechter onderzoekt of de arbeidsovereenkomst door middel van een vaststellingsovereenkomst is beëindigd. Tijdens een gesprek met de gemachtigde van de vrouw deed de werkgever een beëindigingsvoorstel. De gemachtigde beschrijft, namens de vrouw, in een e-mail aan de werkgever een aantal uitgangspunten voor een vaststellingsovereenkomst. Daarover treden partijen in onderhandeling. Uiteindelijk mailt de gemachtigde aan de werkgever: ‘Graag hoor ik […] of u op basis van het vorenstaande de vaststellingsovereenkomst kunt uitwerken.’ Een dag later reageert de werkgever dat deze akkoord is met de voorgestelde einddatum en wordt de vaststellingsovereenkomst uitgewerkt. Als de gemachtigde deze ontvangt, weigert de vrouw het document te ondertekenen, omdat niet is aangetoond dat zij wederom op onacceptabele wijze heeft gehandeld richting bewoners.
Schriftelijkheidseis
Volgens de kantonrechter heeft de gemachtigde met zijn mail – of de vaststellingsovereenkomst kan worden uitgewerkt – het aanbod van de werkgever om de arbeidsovereenkomst te beëindigen aanvaard. De redenen van de werkgever om tot beëindiging van de arbeidsovereenkomst te willen komen, waren op dat moment geen onderwerp van gesprek meer. De voorwaarden om tot beëindiging van het arbeidscontract te komen hebben partijen via e-mail vastgelegd. Daarmee is voldaan aan het schriftelijkheidsvereiste, want mails zijn ook schriftelijk en de mail van de gemachtigde bindt ook de vrouw. Het plaatsen van een handtekening onder de vaststellingsovereenkomst was slechts nog een formaliteit, die niet aan de rechtsgeldigheid van de vaststellingsovereenkomst in de weg staat. De kantonrechter hoeft de arbeidsovereenkomst dus niet meer te ontbinden, deze is al beëindigd. Nu tussen partijen geen arbeidsovereenkomst meer bestaat, kunnen de eisen van de vrouw niet worden toegewezen.