Inleiding
Het tuchtrecht is bedoeld om voor een hoge kwaliteit van het Nederlandse zorgstelsel zorg te dragen en is in de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg, de zgn. Wet BIG, vastgelegd. Bij de tuchtcolleges voor de gezondheidszorg worden klachten over het medisch handelen van individuele zorgverleners behandeld. Er zijn in Nederland 5 Regionale Tuchtcolleges en (als beroepsinstantie) één Centraal Tuchtcollege in Den Haag.
Als u een BIG-geregistreerde zorgverlener bent, kan iemand met een klacht over u zich wenden tot een Regionaal Tuchtcollege. De klacht kan gaan over gedragingen die onder de tuchtnormen in de gezondheidszorg vallen. Voorbeelden zijn het stellen van een verkeerde diagnose, een onjuiste behandeling, het verstrekken van verkeerde medicijnen, de schending van het beroepsgeheim, maar ook seksueel- of ander grensoverschrijdend gedrag. De klager is een ‘entreebedrag’ (griffierecht) ad euro 50 verschuldigd.
Overigens kan ook de Inspectie een klacht indienen en moet een klacht tegen een of meer behandelaar(s) worden gericht en niet tegen een instelling als geheel.
Werkwijze tuchtcollege
Een procedure bij een medisch tuchtcollege kent verschillende fases:
Vooronderzoek
De fase start met het indienen van het klaagschrift bij het Regionaal Tuchtcollege waar de zorgverlener woont. Het tuchtcollege stuurt het klaagschrift door aan de zorgverlener die zich schriftelijk kan verweren. Indien het college zich nog niet voldoende voorgelicht acht, mag de klager hier nog eens op reageren en kan de zorgverlener daar weer een reactie op geven. Partijen krijgen als zij dat wensen ten slotte nog de mogelijkheid om hun standpunt mondeling toe te lichten. Deze behandeling vindt plaats bij de secretaris van het college en is niet openbaar. Tijdens de mondelinge behandeling wordt ook de mogelijkheid onderzocht of er een schikking mogelijk is en of de klager de klacht wel wil doorzetten.
De raadkamer
Na het vooronderzoek wordt de klacht behandeld door een drie- danwel vijfdelig college. Dit college bestaat uit één jurist als voorzitter en twee zorgverleners/beroepsgenoten dan wel twee juristen (waarvan één als voorzitter) en drie zorgverleners/beroepsgenoten. De behandeling vindt plaats buiten de aanwezigheid van de betrokken partijen. Dit heet de raadkamer. Het college beoordeelt de klacht op basis van de ingediende stukken.
De openbare zitting
Indien de raadkamer geen beslissing neemt, kan de raadkamer oordelen dat de zaak in een openbare zitting verder wordt behandeld. Voor een openbare zitting krijgen alle betrokken partijen een uitnodiging om te verschijnen. De openbare zittingen zijn ook toegankelijk voor publiek en pers en vaak worden ze bijgewoond door studenten van een opleiding in de gezondheidszorg.
De beslissing
Uiterlijk binnen twee maanden wordt de beslissing door het college genomen. Indien de klacht gegrond wordt verklaard, kan het college een maatregel opleggen. Dit kan zijn een waarschuwing, berisping, geldboete, gedeeltelijke ontzegging of een doorhaling uit het BIG-register.
Een tuchtcollege mag geen uitspraak doen over schadevergoeding. Voor schadevergoeding staat de weg bij een onafhankelijke geschilleninstantie of bij de burgerlijke rechter (civiele procedure) open.
Gemiddeld duurt het doorlopen van de gehele procedure bij een tuchtcollege in eerste aanleg acht maanden al lijkt dat gezien de huidige corona-perikelen langer te (zijn ge)worden.
Hoger beroep
De klager kan in hoger beroep gaan als hij niet-ontvankelijk is verklaard of als de klacht geheel of gedeeltelijk is afgewezen. Tegen de zwaarte van een maatregel kan de klager geen beroep instellen. De zorgverlener kan altijd beroep instellen. Om in beroep te gaan dient binnen zes weken na het versturen van de beslissing van het tuchtcollege het beroepschrift naar het regionaal tuchtcollege dat de klacht heeft behandeld gestuurd te worden.
Tot slot
Hoe vervelend ook: het klagen en daarmee een mogelijke tuchtzaak ‘hoort bij’ de beroepsuitoefening en is er in de huidige mondige maatschappij niet minder op geworden. Bespreek een klacht of de dreiging daarvan altijd met collega’s, houd het zeker niet voor u zelf en meld het bij de verantwoordelijken binnen de organisatie!
