Als bewindvoerder of curator zult u het wel eens tegenkomen: een cliënt die een testament wil opstellen of een cliënt die wil trouwen of scheiden. Wat mag u als bewindvoerder of curator nu wel of niet doen voor uw cliënt?

Hieronder zet ik voor u als bewindvoerder of curator de zaken op een rij.

Persoonlijk karakter

Belangrijk is om te beseffen dat zaken als trouwen, scheiden, erkenning van een kind en het opstellen van een testament een persoonlijk karakter hebben. Juist vanwege dit persoonlijke karakter is de rol van de bewindvoerder of curator zeer beperkt.

Beschermingsbewind

Het begint met het verschil tussen een handelingsbekwaam en handelingsonbekwaam persoon. De hoofdregel is dat een persoon bekwaam is om rechtshandelingen te verrichten tenzij de wet anders bepaalt.

Bij een beschermingsbewind is de cliënt wel handelingsbekwaam en dat betekent dat hij ook bekwaam is om rechtshandelingen te verrichten. Het opstellen van een testament of het erkennen van een kind is een rechtshandeling. Een onder bewind gestelde cliënt kan dat dan ook zelf doen en heeft geen toestemming van u of van de kantonrechter nodig. Het zou natuurlijk zo kunnen zijn dat er twijfels zijn over de handelingsbekwaamheid van de cliënt die een testament wil opstellen, maar het is dan de taak van de notaris om onderzoek te doen naar de verstandelijke vermogens van de persoon die tegenover hem zit. De notaris moet zich ervan overtuigen of iemand al dan niet in staat is om zijn wil te bepalen.

Als degene die onder beschermingsbewind is gesteld wil trouwen of wil scheiden, dan hoeft hiervoor geen toestemming gevraagd te worden. Wel zal de bewindvoerder betrokken moeten worden bij de afwikkeling van de vermogensrechtelijke bestanddelen.

Kortom: als het gaat om een onder bewind gesteld persoon, dan staat u als bewindvoerder in familierechtelijke zaken langs de zijlijn.

Curatele vanwege drank- of drugsmisbruik

Bij curatele is de curandus handelingsonbekwaam om rechtshandelingen te verrichten, tenzij de wet anders bepaalt.

Als een persoon vanwege drank- of drugsmisbruik onder curatele is gesteld, dan levert dat geen belemmering op voor bijvoorbeeld het opstellen van een testament, het verzoeken van de echtscheiding of het ontkennen van het vaderschap. In dat geval kan de curandus immers nog wel zijn wil bepalen en zal in staat zijn om te begrijpen waar de rechtshandeling op ziet. De persoon hoeft in dat geval ook geen toestemming te vragen .

Als de persoon die vanwege drank- of drugsmisbruik onder curatele is gesteld wil trouwen, dan zal er wel toestemming aan de curator moeten worden gevraagd. Weigert de curator, dan kan de curandus toestemming vragen aan de kantonrechter.

Curatele vanwege lichamelijke of geestelijke toestand

Als een persoon vanwege zijn lichamelijke of geestelijke toestand onder curatele is verklaard, dan brengt dat  niet automatisch mee dat iemand onbekwaam is om zijn wil te bepalen. Er zal per geval bekeken moeten worden of de cliënt in staat is om zijn wil te bepalen en of de cliënt begrijpt waar de rechtshandeling op ziet.  Die persoon zou dan toestemming aan de kantonrechter kunnen vragen als hij zou willen trouwen of een kind wil erkennen. Als de cliënt een testament wil opstellen, dan is het aan de notaris om na te gaan of de curandus in staat is om zijn wil te bepalen.

Bij een echtscheiding ligt dit lastiger. Als de partner van de curandus de echtscheiding vraagt, dan zal de curator namens de curandus verweer kunnen (en misschien ook moeten) voeren. Dat verweer zal alleen kunnen zien op de zakelijke afwikkeling van de echtscheiding en niet op de persoonlijke kant.

In de rechtspraak is tot op heden beslist dat de curator niet bevoegd is om zelf namens zijn cliënt een echtscheidingsverzoek in te dienen. Zelfs al worden er bijvoorbeeld schulden gemaakt door de partner. Als de cliënt niet wil scheiden, dan zal het voor de curator lastig worden om de echtscheiding te bewerkstellingen. Mogelijk ligt er een oplossing in het vragen van een scheiding van tafel en bed, waardoor de financiële scheiding wel zal plaatsvinden, maar een zekerheid is dat zeker niet.

Vragen?

Bent u curator of bewindvoerder en hebt u vragen over uw bevoegdheden of die van uw cliënt of wilt u graag bijstand op het gebied van familierecht? Neem dan contact op met één van onze specialisten op het gebied van zorg of familierecht via telefoonnummer 026 352 2825 of per mail  familierecht@dekempenaer.nl.