Nu evenementen weer mogen plaatsvinden, maar wel onder voorwaarden, krijg ik regelmatig vragen over de verantwoordelijkheid voor het naleven van de overheidsvoorschriften. Waar de vraag eigenlijk om draait is, of de eventorganisator aansprakelijk kan worden gesteld wanneer een deelnemer/ bezoeker (hierna te noemen: ‘bezoeker of bezoekers’) corona krijgt.
In dit artikel ga ik in op die vraag. Eerst bespreek ik de algemene zorgplicht die op een eventorganisator rust. Vervolgens bespreek ik de zorgplicht op grond van corona (1,5 meter) en de verhouding tot de opdrachtgever. Daarna bespreek ik wie aansprakelijk kan worden gesteld door de bezoekers en wat de kansen daartoe zijn. Tot slot komt aan bod of je als eventorganisator de aansprakelijkheid voor corona kunt uitsluiten.
Algemene zorgplicht
Op de evenementenlocatie rust de zorgplicht om de locatie zo in te richten dat de kans op letsel zo klein als redelijkerwijs mogelijk is.
Als leidraad kan worden verwezen naar het Kelderluik-arrest van de Hoge Raad. In dat arrest is onder andere bepaald dat de mate van maatregelen die genomen dienen te worden door de evenementenlocatie, afhankelijk is van:
- hoe gevaarlijker, hoe meer maatregelen;
- hoe groter de kans op ongevallen/schade, hoe meer maatregelen;
- hoe ernstiger de mogelijke schade/ongevallen kunnen zijn, hoe meer maatregelen; en
- alle in redelijkheid mogelijke maatregelen (waarbij ook gekeken wordt naar kosten-baten) worden genomen.
De op de eventorganisator rustende zorgplicht brengt met zich mee dat een gedegen en professionele voorbereiding en uitvoering is vereist. Dat kan onder andere door:
- het vooraf in kaart brengen van alle mogelijke risico’s en de kansen daarop;
- het zoveel als mogelijk uitsluiten van alle risico’s (met name onaanvaardbare), eventueel in samenspraak met derden;
- het nemen van zoveel als mogelijk (veiligheids)maatregelen die in redelijkheid gevergd kunnen worden (eventueel in samenspraak met derden); en
- het voorhanden hebben van een voldoende uitgewerkt calamiteitenplan. In het calamiteitenplan dient te zijn opgenomen (a) de risico’s, (b) maatregelen ter voorkoming daarvan en (c) hoe te handelen als die risico’s zich voordoen.
Uit diverse uitspraken volgt dat de eventorganisator niet aansprakelijk gesteld kan worden voor letsel, wanneer de zorgplicht in voldoende mate in acht is genomen. Ik verwijs daarbij naar aansprakelijkheid ongeval luchtkussen en aansprakelijkheid ongeval escape room.
Zorgplicht op grond van corona (1,5 meter) en de verhouding tot de opdrachtgever
Zorgplicht
Op de eventorganisator rust de zorgplicht om de locatie respectievelijk het evenement zo in te richten dat de kans op letsel zo klein als redelijkerwijs mogelijk is. Als leidraad kan worden verwezen naar voornoemde opsomming onder a tot en met d.
Zakelijk protocol
Door Eventplatform is een zakelijk protocol opgesteld. Dat protocol is akkoord bevonden door de overheid. Wanneer het protocol in acht wordt genomen, dan kan mijns inziens als uitgangspunt worden genomen dat de evenementenlocatie aan haar zorgplicht heeft voldaan. Let op: het kan zijn dat er aangepaste of aanvullende maatregelen genomen dienen te worden op grond van de aard van het evenement. Het is en blijft maatwerk.
Geadviseerd wordt dat de eventorganisator bewijs kan overleggen dat voldaan is aan het zakelijk protocol. Dat kan door middel van het maken van foto’s, video, verklaringen van medewerkers, etc.. Op die manier kan achteraf worden aangetoond dat is voldaan aan de zorgplicht.
Verhouding tot de opdrachtgever
Wanneer de eventorganisator voldoet aan de op haar rustende zorgplicht, betekent dat nog niet dat de opdrachtgever en/of de bezoekers zich houden aan de op hun rustende zorgplicht. Daarnaast is er veelal een contractuele relatie tussen de opdrachtgever en de bezoeker, waardoor de bezoeker het standpunt kan innemen niets met de eventorganisator van doen te hebben.
Het is en blijft uiteraard van belang dat de opdrachtgever en/of de bezoekers zich houden aan de richtlijnen van de eventorganisator en de richtlijnen die door de overheid zijn voorgeschreven. In dat kader is van belang dat er goede afspraken worden gemaakt tussen de eventorganisator en de opdrachtgever (omdat veelal er een contractuele relatie bestaat tussen de eventorganisator en de opdrachtgever).
Onderstaande opsomming dient mijns inziens in ieder geval in de offerte te worden geregeld. Dit dient niet in de algemene voorwaarden te worden geregeld, want mochten de algemene voorwaarden om wat voor reden dan ook niet van toepassing zijn of vernietigd worden, dan gelden de daarin opgenomen afspraken niet.
- Welke partij waarvoor verantwoordelijk is.
- Wie de contactperso()n(en) per partij (dus locatie en organisator) is/ zijn omtrent naleving van het zakelijke protocol/ afspraken met betrekking tot de coronamaatregelen.
- Welke partij(en) de bezoekers controleert op naleving van het zakelijke protocol/ afspraken met betrekking tot de coronamaatregelen.
- Welke partij de bezoekers aanspreekt wanneer niet conform het zakelijke protocol/ afspraken met betrekking tot de coronamaatregel wordt gehandeld.
- Wat wordt gedaan wanneer er structureel niet conform het zakelijke protocol/ afspraken met betrekking tot de coronamaatregelen wordt gehandeld, wie dat gaat doen en wat daarvan de consequenties zijn tussen partijen.
- Welke partij is verantwoordelijk voor de triage en het noteren van de gegevens van de bezoekers (NAW gegevens), uiteraard in overeenstemming met de privacyregels.
- Indien geen triage kan plaatsvinden, dient de organisator de gegevens van de bezoekers te noteren (NAW gegevens), uiteraard in overeenstemming met de privacyregels.
- Er geen verschuiving meer mag plaatsvinden in het aantal bezoekers uiterlijk een bepaalde periode voor het evenement of optioneel dat er überhaupt geen wijziging in het aantal bezoekers mag plaatsvinden.
- De opdrachtgever dient de eventorganisator te vrijwaren voor aanspraken vanuit bezoekers en/ of andere instanties die worden ontvangen wegens het niet naleven van de verplichtingen die op de opdrachtgever of bezoekers rust.
De eventorganisator dient ook eventuele extra kosten die een en ander voor de haar met zich meebrengt in de offerte te verwerken. Wat exact dient te worden opgenomen in de offerte met de opdrachtgever is en blijft maatwerk. Hier dient zorgvuldig over nagedacht te worden door de eventorganisator.
Kan de eventorganisator aansprakelijk worden gesteld door de bezoekers en wat zijn daartoe de kansen
Het kan zijn dat een bezoeker corona krijgt nadat hij/zij een evenement heeft bezocht. De vraag is dan of de bezoeker de eventorganisator aansprakelijk kan stellen en hoe groot de kans is dat die aansprakelijkstelling succes heeft.
Opdrachtgever
Het is wellicht eerder te verwachten dat de bezoeker de opdrachtgever aansprakelijk zal stellen in plaats van de eventorganisator, omdat de bezoekers een contractuele verhouding heeft met de opdrachtgever. Of de aansprakelijkstelling door de bezoeker kansrijk is, is onder andere afhankelijk van de contractuele afspraken tussen partijen.
Eventorganisator
Maar, het is voor een bezoeker ook mogelijk om de eventorganisator aansprakelijk te stellen, waarbij de grondslag dan de onrechtmatige daad is.
De stelplicht en bewijslast rust op de bezoeker. Dat betekent dat de bezoeker dient te stellen en zo nodig te bewijzen dat (i) corona is opgelopen tijdens het betreffende evenement, (ii) de eventorganisator de op haar rustende zorgplicht heeft geschonden, (iii) de eventorganisator wist of behoorde te weten dat een andere bezoeker of medewerker coronaklachten had of het coronavirus droeg op het moment van het evenement en (iv) schade heeft geleden.
Dat is niet zo gemakkelijk als het lijkt. Met name de ‘toerekenbaarheid’ (dus dat de eventorganisator wist of behoorde te weten dat een andere bezoeker of medewerker coronaklachten had of het coronavirus droeg op het moment van het evenement) en het ‘causaal verband’ (corona is opgelopen tijdens het betreffende evenement) wordt een zeer moeilijk verhaal voor de bezoeker.
Een bezoeker kan de rechter vragen om de bewijslast om te keren – waarbij dan wordt aangenomen dat de corona is opgelopen tijdens het evenement en de eventorganisator moet bewijzen dat de corona ook elders opgelopen is of kon zijn door de bezoeker – maar mijns inziens zal dat niet snel worden gehonoreerd.
Kun je voor corona bij bezoekers de aansprakelijkheid uitsluiten in de algemene voorwaarden?
Het is erg lastig om de aansprakelijkheid voor letsel bij bezoekers uit te sluiten of te beperken. Een dergelijk beding in de algemene voorwaarden zal al snel als onredelijk bezwarend worden aangemerkt. Zie de link naar een artikel van mij hierover: Aansprakelijkheid en evenementen: beperking aansprakelijkheid voor de schade van bezoekers en deelnemers mogelijk?.
Tip
Wij adviseren eventorganisatoren om tijdig een (juridisch) specialist in te schakelen. Op die manier kan een hele vervelende discussie met de opdrachtgever of een bezoeker zoveel als mogelijk worden voorkomen.
Neem in de offerte een duidelijk en uitgebreid artikel op over de rol en verantwoordelijkheden van beide partijen. Daartoe heb ik een concept tekst opgesteld die als leidraad kan dienen. Daarbij geldt altijd dat het maatwerk is en blijft op grond van de aard van het betreffende evenement.
Wilt u meer informatie of heeft u naar aanleiding van bovenstaande vragen? Bel 026 – 35 22 825 of mail naar evenementenrecht@dekempenaer.nl
Klik hier voor meer artikelen die zijn geschreven over (de gevolgen van) het coronavirus.
